پوسیدگی یکی از مهمترین عواملی است که خسارت تقریبا جبران ناپذیری به فرش می زند، تقریبا تمام فرش ها چه فرش دستباف و چه فرش ماشینی نیاز به مراقبت دارند و در صورت عدم نگهداری صحیح دچار پوسیدگی و خرابی خواهند شد. یک ضرب المثل معروف در بین قالیشویی ها روایت دارد که میگویند: پوسیدگی فرش را میبایست مانند پوسیدگی دندان جدی گرفت.
دلایل پوسیدگی فرش چیست؟
تاروپود یا مواد اولیهای تشکیل دهنده فرش دائما در معرض پوسیدگی و خرابی قرار دارد، به همین دلیل نگهداری از فرش و رسیدگی مداوم آن از توصیههای همیشگی متخصصین قالیشویی برای افزایش طول عمر فرش است. در این مطلب که توسط متخصصین قالیشویی غرب مشهد جمع آوری شده قصد داریم به شما دلایل ایجاد پوسیدگی فرش را شرح دهیم تا با رعایت این موارد از پوسیدگی فرش جلوگیری کنید.
- رطوبت
یکی از مهمترین دلایل پوسیدگی فرش رطوبت است، که به روشها و راههای مختلف به ساختار فرش نفوذ و الیاف آن را سست و تضعیف میکند. با پوسیدگی فرش در اثر رطوبت خساراتی مانند به هم ریختن ترکیب رنگی فرش، بیدزدگی و رشد قارچ و کپک بر روی برخی از فرش ها مثل فرش دستباف افزایش میابد. در واقع هرچقدر که فرش شما در طول سال در محیط خشک و بدون رطوبتی بماند به عمر مفید آن افزوده میشود.
- ریختن مایعات به روی فرش
ریختن آب یا دیگر مایعات که خود به نوعی از عوامل ایجاد رطوبت است. در صورت ریختن آب یا مایعات به روی فرش اولین کار گرفتن رطوبت حاصل از مایع ریخته شده بر روی فرش و سپس تمیز و خشک کردن رطوبت حاصله است. سشوار یا سایر لوازم خانگی در این موارد مناسب هستند.
- شستشوی نامناسب در منزل
شستشوی نامناسب، عدم آبگیری و خشک کردن صحیح و اصولی فرش یکی از مهمترین عوامل پوسیدگی در فرش می باشد، همچنین استفاده از مواد شوینده اسیدی مانند وایتکس و سولفید، باعث پوسیدن سریع و رشد قارچ در فرش میشود، که صدمات جبران ناپذیری برای فرش به همراه دارد. اگر با مراحل شستشوی فرش ماشینی یا شستشوی فرش دستباف در قالیشویی آشنا باید متوجه میشوید که عملا این کار در منزل غیر ممکن است.
- فشار آوردن به فرش
فشار بیش از حد و طولانی مدت به فرش در شرایطی که هنوز در ساختار فرش رطوبت وجود دارد، باعث پوسیدگی فرش میشود. این اتفاق هم جز مواردی است که وقتی فرش را در منزل میشورید بیشتر اتفاق می افتد چرا که فرش های شسته شده در قالیشویی به سرعت آبگیری میشوند و به گرمخانه جهت خشک کردن ارسال میشوند. حتی در شرایطی که در ساختار و الیاف فرش رطوبت وجود نداشته باشد، فشار بیش از حد به فرش باعث بیدزدگی آن میشود.
انواع پوسیدگی فرش و تفاوت آنها:
این معضل رایج فرش را میتوان به دو دسته سطحی و عمقی تقسیم بندی کرد که به بررسی هر کدام میپردازیم:
- عمقی: پوسیدگی به عمق فرش میرسد طوری که الیاف و تارو پود به طور کامل از بین میروند و فرش در قسمت پوسیده شده کاملا از هم میپاشد طوری که انگار فرش پاره شده و به راحتی پرزهای فرش کنده میشوند. طبیعی است که در این نوع ترمیم پوسیدگی فرش به دقت و زمان زیادتری نیاز دارد و باید قالی را به یک رفوگری فرش که متخصص باشد، بسپارید.
- سطحی: پوسیدگی زیاد به عمق فرش نفوذ نکرده و و نحوه ترمیم آن به گونهای است که معمولا رفوگر با خارج کردن تونهای پوسیده فرش و جایگزین کردن تونهای نو به وسیله سوزن کشی، پوسیدگی را به طور کامل از بین میبرد.
راه کارهایی برای جلوگیری از پوسیدگی فرش
طبیعتا شما باید تمام مواردی را که در قسمت علت پوسیدگی فرش بیان کردیم را به صورت کامل رعایت کنید که اگر به طور خلاصه بیان کنیم میتوان به این موارد اشاره کرد:
- در هنگام ریخته شدن مایعات یا آب بر روی فرش آن را بلافاصله به صورت روشی که بالا گفته شد پاکسازی کنید.
- از قرار دادن فرش در مکانهایی که احتمال رطوبت در آن قسمتها وجود دارد خودداری کنید.
- اصول شستن فرش را به طور کامل فرا بگیرید و از مواد شوینده که منجر به آسیب به الیاف فرش میشود مثل وایتکس و سولفید استفاده نکنید.
- اگر خودتان اقدام به شستن فرش میکنید حتما روش خشک کردن فرشها را به طور کامل فرا بگیرید
نکته : معمولا پوسیدگی از پشت فرش شروع میشود.
پیشنهاد میکنیم حتما هرچند وقت یکبار به طور کامل پشت فرش را چک کنید و اگر مورد مشکوکی از پوسیدگی در فرش مشاهده کردید هرچه سریع تر در جهت ترمیم آن اقدام کنید.
علت اینکه پشت فرش را باید بررسی کنید این است که تنها راه تشخیص اینکه یک فرش پوسیده است یا نه از پشت قالی که به رنگ سبز یا سیاه در می آید، مشخص میشود
علائم و نشانه های پوسیدگی فرش را معمولا با این ۴ روش میتوان تشخیص داد:
۱- سیاه شدن قسمت پوسیده، از پشت فرش:
اگر پشت فرش را بررسی کرده و متوجه قسمت سیاهی شدید باید روی آن قسمت بیشتر حساس شوید چون ممکن است آن قسمت پوسیده شده باشد.
توجه: الزاما هر سیاهی در پشت فرش نشان از پوسیدگی نیست ولی برای اینکه صد در صد مطمئن شوید ۳ مورد دیگر هم که در ادامه بیان کردیم را هم باید بررسی کنید.
۲- استفاده از یک سوزن بلند و ضخیم:
سوزن را به صورت عمودی در قسمتی که مشکوک به پوسیدگی است را فرو ببرید اگر با انجام این کار صدای شکنندهای را شنیدید مطمئن باشید فرش تان پوسیده است.
گاهی اوقات پوسیدگی آن قدر شدید است که حتی با فرو بردن ناخن انگشت هم این صدای شکنندگی الیاف فرش به گوش میرسد.
۳- حرکت سوزن فرو رفته در فرش به صورت عمودی و افقی
روش سوم تخصصیتر است و برای انجام آن باید دقت بیشتری به خرج دهید به این صورت که سوزن را به بین الیاف فرش برده و تون فرش را به واسطه سوزن به بالا بکشید اگر تون قالی خیلی راحت کنده شد و تون بالا آمد نشان دهنده این است که تون فرش بر اثر پوسیدگی مقاومتش را از دست داده و سست شده است. اما اگر این کار را انجام دادید ولی احساس کردید تون فرش کنده نمیشود و بالا نمیآید این یعنی اینکه پوسیدگی در فرش شما رخ نداده و اصلا جای نگرانی نیست.
۴- بوی بد رطوبت:
همه فرشهای پوسیده ممکن است بوی رطوبت نداشته باشند و ممکن است فرشی پوسیده باشد اما از خودش بوی رطوبتی ساطع نکند.
اگر در ناحیه پوسیدگی فرش بوی رطوبت زنندهای به مشامتان خورد و اگر این بو مداوم بود میتواند از علت پوسیدگی فرش باشد.
توجه کنید: در ناحیهای از فرش که پوسیدگی رخ میدهد، بافت و الیاف آن ناحیه کاملا سست هستند طوری که اگر دست خود را در آن ناحیه فشار دهید خودتان متوجه خواهید شد. در صورتی که بافتهای اطراف ناحیه پوسیده اصلا این گونه نیستند و از استحکام بالایی برخوردارند.
نظرات کاربران